การประมูลงาน และ การคัดเลือกผู้ขาย/ผู้ให้บริการจากเกณฑ์ด้านเทคนิค - AHP
(Bidding Process and Supplier Selection by Using Technical Proposal - AHP)
ในการคัดเลือกผู้ขายผู้ให้บริการอย่างที่ทราบกันว่าคุณภาพกับราคาเป็นสิ่งที่สวนทางกัน โดยเฉพาะหากต้องพิจารณาเกณฑ์อื่นๆ นอกจากตัวสินค้าและบริการควบคู่ไปด้วย อันได้แก่ คุณสมบัติทางการเงิน ความปลอดภัยของสินค้า/บริการ บริการหลังการขาย ผลงานอ้างอิง และอื่นๆ ซึ่งจะเรียกเกณฑ์เหล่านี้รวมกับตัวสินค้าและบริการว่าคุณสมบัติด้านเทคนิค คำถามโดยทั่วไปคือว่าหากต้องการเลือกผู้ขาย/ผู้ให้บริการที่มีคุณสมบัติทางเทคนิคที่ดีกว่ารายอื่น โดยมีราคาที่แพงกว่าอย่างมีเหตุผลจะทำได้อย่างไร และอธิบายด้วยหลักการหรือทฤษฎีได้อย่างไร
วิธีวิเคราะห์เชิงลำดับขั้น (Analytic Hierarchical Process – AHP) เป็นวิธีหนึ่งที่นำมาใช้ร่วมกับ Benefit – Cost Ratio ทำให้สามารถตอบโจทย์ข้างต้นได้ โดย AHP เป็นหลักการทางวิทยาศาสตร์ที่อาศัยกระบวนการเลียนแบบพฤติกรรมการตัดสินใจที่มีประสิทธิภาพของมนุษย์ ซึ่งมีการกำหนดเป้าหมาย (Objective) เกณฑ์ (Criteria) และ ทางเลือก (Alternative) จากนั้นนำ เกณฑ์ และทางเลือกมาวิเคราะห์ ซึ่งสามารถร่วมกันเป็นกลุ่ม (Brain Storm) หรือวิเคราะห์เป็นรายบุคคล ท้ายสุดจึงนำผลวิเคราะห์ที่วัดเป็นตัวเลขมาหาทางเลือกที่เหมาะสมโดยใช้วิธีทางคณิตศาสตร์ตามหลักของ Matrix คำตอบที่ได้จะอยู่ในรูปของตัวเลขทางคณิตศาสตร์
จากข้างต้นเสมือนว่าจะยุ่งซับซ้อนแต่ความจริงแล้วมีโปรแกรม Software ต่างๆ ช่วยประมวลผลในการตัดสินใจมากมายแม้แต่ Excel-Spread Sheet นักจัดซื้อเพียงเข้าใจในหลักการ ตั้งต้นให้ถูกต้อง ตั้งแต่การคัดเลือกผู้ขาย/ผู้ให้บริการทีจะเข้าร่วมเสนอราคา เขียนข้อกำหนด ความต้องการ หรือ TOR ให้ครบถ้วนว่าต้องการซื้ออะไร เกณฑ์ในการซื้อ/คัดเลือกเป็นอย่างไร ราคาที่เสนอครอบคลุมอะไรบ้าง จากนั้นทำแผนภูมิหรือ Model ตามหลักการ AHP เปรียบเทียบ/วิเคราะห์ทางเลือกต่างๆ จากนั้นป้อนตัวเลขใน Software เพื่อคัดเลือกผู้ขาย/ให้บริการที่มีความเหมาะสมด้านเทคนิคและราคา
สถาบันฝึกอบรมและสัมมนาวิชาชีพจัดซื้อ โลจิสติกส์ และซัพพลายเชนโทร. 0-2260-7326-8 แฟกซ์. 0-2664-0700 email: amc.purchasing@gmail.com
amcthailand.com- Excel AHP Model
https://drive.google.com/folderview?id=0B0sV9GxDidq6MTBLM0Y2VXpaeUE&usp=sharing
- AHP Knowledge
https://drive.google.com/folderview?id=0B0sV9GxDidq6X2lPalp1Y1BlYnM&usp=sharing
- AHP Sample with Excel Spread Sheet
https://drive.google.com/folderview?id=0B0sV9GxDidq6WUM2Skk5VWJGSjQ&usp=sharing
- Blue Stack (Android Emulator)
http://www.bluestacks.com/
- Bidding / Auction
https://drive.google.com/folderview?id=0B0sV9GxDidq6dlprOV9lRjJUZm8&usp=sharing
- Template
https://drive.google.com/folderview?id=0B0sV9GxDidq6Uy1SZ1BSSEl1ZW8&usp=sharing
การประยุกต์ใช้การกำหนดเกณฑ์การให้คะแนนแบบทั่วไป กับวิธี Pair Wiseใน AHP
ตอบลบในการประเมินด้านเทคนิคบางครั้งมีการกำหนดเณฑ์การให้คะแนนไว้ล่วงหน้า เช่น ในงานหนึ่งคณะกรรมการกำหนด 5 เกณฑ์ดังนี้
หัวข้อประเมินเรื่องประสบการณ์ โดยกำหนดเกณฑ์การให้คะแนน:-
0 = ประสบการณ์ในงานไม่ถึง 1 ปี
1 = ประสบการณ์ในงานมากกว่า 1 ถึง 3 ปี
2 = ประสบการณ์ในงานมากกว่า 3 ถึง 5 ปี
3 = ประสบการณ์ในงานมากกว่า 5 ถึง 10 ปี
4 = ประสบการณ์ในงานมากกว่า 10 ปี
ในการเสนอซองด้านเทคนิคประสบการณ์ บริษัท A = 7 ปี, B = 2 ปี, C = 4 ปี, D = 6 เดือน
ผลคะแนนจากการประเมินเทคนิคหัวข้อประสบการณ์ คือ A=3, B=1, C=2, D=0
จากกฏ AHP เรื่องคะแนน Pairwise ( 1- 9)
กำหนดขั้นคะแนนที่เหมาะสมสะดวกกับการทำงานคือ 1 / 3 / 5 / 7/ 9
ดังนั้นเขียน Pairwiase Matrix
A B C D
A 1/1 5/1 3/1 7/1
B 1/5 1/1 1/3 3/1
C 1/3 3/1 1/1 5/1
D 1/7 1/3 1/5 1/1
จากผลคะแนนคือ A=3, B=1, C=2, D=0
คะแนน A เทียบ B คะแนน 3 :1 คือ 2 ขั้นของเกณฑ์ AHP Pairwiase A/B = 5/1 (1 = เท่ากัน , 3 = มากกว่า 1 ขั้น, 5 = มากกว่า 2 ขั้น)
คะแนน A เทียบ C คะแนน 3 :2 คือ 1 ขั้นของเกณฑ์ AHP Pairwiase A/B = 3/1 (1 = เท่ากัน , 3 = มากกว่า 1 ขั้น)
คะแนน A เทียบ D คะแนน 3 :0 คือ 3 ขั้นของเกณฑ์ AHP Pairwiase A/B = 7/1
(1 = เท่ากัน , 3 = มากกว่า 1 ขั้น, 5 = มากกว่า 2 ขั้น, 7 = มากกว่า 3 ขั้น)
หรือสามารถกำหนดเป็นสูตร Pairwise A/B = ((คะแนน A – คะแนน B) X 2) + 1
สอบถามเพิ่มเติมที่:-
pallops@hotmail.com
089-200-4646
ปัลลพ สัจจรักษ์